گروه مسکن پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، فرهاد بیضایی کارشناس و تحلیلگر بازار و اقتصاد مسکن در گفت و گو با رادار اقتصاد در خصوص موضوعاتی که پیرامون عدم اثر گذاری تسهیلات مسکن و وام هایی که به ساخت و ساز مسکن نسبت داده می شود گفت: یکی از موضوعاتی که در خصوص عدم تسریع در ساخت و ساز مسکن و عدم افزایش عرضه مسکن مطرح است و برخی این موضوع را عامل کندی ساخت و ساز می دانند به هدف ننشستن و تعلق نگرفتن وام های مسکن در بخش ساخت واحدهای مسکونی است، بنابراین برخی معتقدند تسهیلات مسکن به سمت مسکن نرفته و هزینه ساخت واحدهای مسکونی نشده است که البته این موضوع بنا به دلایل مختلفی اتفاق افتاده است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: یکی از مسائلی که برای تسهیلات مسکن وجود دارد این است که دریافت کنندگان تسهیلات برای دوران مشارکت آماده نیستند و در سیستم تورم بالا گرفتار می شوند، این موضوع تا کنون حل نشده باقی مانده چرا که قدرت خرید مردم و توان بازپرداخت اقساط سنگین را ندارند. وی در ادامه خاطرنشان کرد: مشکل مهم این است که مشارکت مدنی که در بحث تسهیلات بانکی اتفاق می افتاد در طی سال های گذشته کاهش قابل توجهی تجربه کرده است. البته موضوع حائز اهمیت این است که مشارکت مدنی بانکها در ساخت و ساز مسکن به خاطر نرخ تورم بالاست و بحث پیش بینی پذیری یکی از مولفه های مهم مورد نظر نظام بانکی کشور است.مثلا اینکه به صورت دقیق مشخص نیست واحد مسکونی چه زمانی به پایان می رسد و اغلب سازنده ها رغبتی برای دریافت تسهیلات مشارکت مدنی ندارند بانکها نیز خود را درگیر اعطای تسهیلات و وام به ساخت و ساز مسکن نمی کنند، بنابراین این موضوع هم یکی از عواملی است که در بحث مشارکت مدنی وجود دارد.
فرهاد بیضایی در این باره توضیح داد: از سوی دیگر سهم تسهیلات مسکن و ساختمان عمدتا در سیستم بانکها مورد توجه قرار می گیرد و این سهم ها از هم تفکیک می شود، به این معنا که بانکها بیشتر مایل هستند به بخش ساخت و ساز تجاری وام بدهند تا حوزه مسکن، نکته این است که بانکها تسهیلات بخش ساخت و ساز را دسته بندی می کنند و ساختمان ها را تجاری یا شرکت های بازرگانی و... در دسته بندی های مورد نظر خود قرار می دهند، پس در بحث ساخت ساختمان در نظام بانکی، تقریبا دسته بندی و محاسبه های خاص لحاظ می شود، بنابراین تسهیلاتی که بانکها می دهند بیشتر به ساختمان تجاری و زود بازده سوآور است تا حوزه مسکن سازی.
فرهاد بیضایی در این باره توضیح داد: ساختمان از هر نوعی که اتفاق افتاده، تسهیلاتی که به بخش مسکن داده شده روی تسهیلات ساختمان و مسکن محاسبه شده، با توجه به اینکه سرمایه گذاری در حوزه های مختلف اقتصادی به شدت کاهش یافته و نرخ تشکیل سرمایه ثابت در کشور پایین آمده، نرخ رشد منفی شده، این سیستم باعث شده تسهیلات ساختمان سازی کاهش بیابد بیشتر این مساله معلول شرایط اقتصادی کشور است در کنار آن بانکها انگیزه دارند تسهیلات کوتاه مدت با سود بیشتر به بخش هایی مثل بخش های تجاری ارائه کنند تا بخش های مسکونی که پرداخت وام زمان بر و با سود کمتری به نظام بانکی باز می گردد، پس ایراد کار به رشد اقتصادی و عدم قدرت خرید مردم بازمی گردد که در کوران طوفان های تورمی رها شده و مردم توانی برای باز پس دادن تسهیلات بانکی را ندارند و بانکها علاقه ای به سرمایه گذاری و اعطای وام در این بخش ندارند.
نظر شما